Jean-Marc Bosman belki büyük bir futbolcu değildi ama hiçbir oyuncunun, Avrupa futboluna daha büyük bir etkisi olmadı. Bosman'ın, istediği takıma transfer olmak için açtığı dava, 1995'te sonuçlandığında, avrupa futbolu da sonsuza kadar değişiyordu.
Avrupa Adalet Divanı, Bosman'ın da tıpkı işçiler gibi Avrupa Birliği'ne üye ülkeler de serbestçe dolaşabileceğine hükmetti. Böylece Avrupa Birliği içinde yabancı futbolcu kavramı ortadan kalkmış oldu.
Bosman davası, sadece yabancı sınırlamasını kaldırmadı, sözleşmesi biten oyuncuların bonservis bedelsiz takımlarından ayrılmasının da önünü açtı. O günden sonra Avrupa futbol coğrafyasında köklü değişiklikler yaşandı. İngiltere, İspanya, Almanya, İtalya ve Fransa ligleri yabancı oyuncu akınına uğradı. Maddi gücü yüksek kulüpler, hiçbir sınırlama olmaksızın kapılarını Avrupalı oyunculara açtı; güçlerine güç kattı.
İNGİLTERE'DE "EVDE YETİŞMİŞ OYUNCU" KURALI
Peki Bosman kuralları ışığında, Avrupa'nın 5 büyük liginde nasıl bir yabancı futbolcu kuralı uygulanıyor. Yabancıların giderek Ada futboluna hakim olması üzerine, Premier Lig 2010-11 sezonundan itibaren "Evde yetişmiş oyuncu" kuralını yürürlüğe soktu.
Bu kurala göre kulüpler kadrolarında, kendileri yetiştirmedikleri, 21 yaşından büyük 17'den fazla oyuncu bulunduramıyor. Premier Lig Yönetimi bu kuralla, genç İngiliz futbolcuların önünü açmak istiyor. Yine de bu durum, Chelsea ve Manchester city gibi bazı kulüplerin, sahaya zaman zaman 11 yabancı oyuncuyla çıkmasının önüne geçemiyor. Avrupa Birliği vatandaşı olmayan yabancı futbolcular için de herhangi bir sınırlama yok. Ancak bu oyuncuların, ligde forma giymek için bazı özel şartlara bağlanan çalışma iznini almaları gerekiyor.
LA LIGA'DA EN FAZLA 3 AB DIŞI YABANCI OYUNCU
La Liga'da da Avrupa Birliği vatandaşı futbolcular için herhangi bir kısıtlama bulunmuyor. Kulüplerin sezon başında belirlediği 25 kişilik çekirdek kadroda, Avrupa Birliği dışından en fazla 3 oyuncu bulundurmasına izin veriliyor. Bununla birlikte Türkiye'nin de dahil olduğu Ekonomik İşbirliği Anlaşmasına imza atan ülkelerin oyuncuları için de Avrupa Birliği statüsü uygulanıyor. Yani Arda Turan, La Liga'da yabancı oyuncu olarak kabul edilmiyor. Çoğu Brezilya veya Portekiz'den gelen yabancı oyuncuların, yerli statüsü kazanması da çok zor değil. La Liga'da 5 yıl forma giyen oyunculara İspanyol vatandaşlığı veriliyor.
ALMANYA'DA ÖZKAYNAKLARA DÖNÜŞ VAR!
Bundesliga'da ise yabancı oyuncu konusunda hiçbir kısıtlama bulunmuyor. Bununla birlikte Alman ekipleri, 2000'li yılların başından bu yana özkaynaklarına yönelmiş durumda. Öyle ki; Bundesliga'da forma giyen oyuncuların neredeyse yarısı kulüplerinin altyapısından yetişmiş genç futbolcular.
FRANSA VE İTALYA'DA DA AB DIŞINA KOTA VAR
Fransa'da da durum benzer. Avrupa Birliği vatandaşı oyuncuları yabancı olarak kabul etmeyen Fransa Futbol Federasyonu, ilk 11'de birlik dışından en fazla 3 oyuncunun oynatılmasına izin veriyor. Ancak eski Fransız sömürgelerinden gelen oyuncular ve ekonomik işbirliği anlaşmasına imza atan ülkelerin oyuncuları da yabancı olarak kabul edilmiyor.
Geçmişin görkemli günlerini arayan İtalya'da da Avrupa Birliği'ne üye ülkelerin oyuncuları için herhangi bir kısıtlama yok. Ancak kulüpler bir sezonda, Avrupa Birliği dışından en fazla 2 oyuncuyu kadrolarına katabiliyor.