Futbolda kurallar yıllar içinde bir çok değişiklik gösterdi. Bunlardan biri de geri pas kuralıydı. 1992'ye kadar, kaleciler geri pasları eliyle kontrol edebilirdi. Bu da sahadaki futbolcular için büyük bir güvenceydi, baskı gördükleri anda topu kalecilerine gönderir, onlar da topu elleriyle rahatça kontrol altına alırdı.
Bu rahatlık, futbolda pek çok ilginç görüntüyü de beraberinde getirdi. Rakip sahadan kendi kalecisine atılan geri paslar, kendi kalesine bir hücumcu gibi ilerleyip verilen geri paslar gibi... Yasak sonrası ise hatalar ve kafa karışıklıkları başladı... İşte yasak öncesi dönemden ve yasak sonrası dönemden hafızalara kazınan geri paslar...
SOUNESS’IN WOODS’A VERDİĞİ GERİ PAS (1987) 1987-88 Şampiyon Kulüpler Kupası'nda Rangers, Dinamo Kiev'e konuk oldu ve İskoç temsilcisi 100 bin taraftarın izlediği maçı 1-0 kaybetti. İskoçya'daki rövanşta ise Rangers 2-0 üstünlüğü yakaladı. Maçın son bölümünde Dinamo Kiev 1 gol akıp bir üst tura yükselmek için rakip kaleye yüklenirken, son düdüğe 30 saniye kala ilginç bir olay yaşandı. Rangers hücum ederken, rakip sahanın ortasında topla buluşan Graeme Souness zaman geçirmek için kalecisine geri pas verdi.
JONES’UN BEASANT’A VERDİĞİ GERİ PAS (1988) Wimbledon, 1988 FA Cup çeyrek final maçında Watford karşısında 1-0 geriye düştü ve ilk yarı da bu skorla tamamlandı. İkinci devrenin başlama vuruşunda Vinnie Jones doğrudan kalecisi Dave Beasant’a pas verdi. Kaleci Beasant da hiç vakit kaybetbeden degaj yaparak topu pasın geldiği yere geri gönderdi. Sahada 10 kişi mücadele eden Wimbledon bu maçta geriden gelerek sahadan 2-1’lik skorla galip ayrılmayı başardı. Akıllarda ise bu ilginç geri pası kaldı.
MCMAHON’UN GROBBELAAR’A VERDİĞİ GERİ PAS (1989) Futbol tarihinde geri pas döneminin en etkileyici paslarından biri Steve McMahon’a ait... 1989 yılında Liverpool, Arsenal ile karşılaşıyor ve Liverpool şampiyonluktan sadece 1 dakika uzaklıkta. Liverpool kendi yarı sahasında serbest vuruş kazanıyor. Serbest vuruşu kullanan Alan Hansen rakip sahayla hiç ilgisi olmayan McMahon’a kısa bir pas veriyor. McMahon şaşırtıcı bir şekilde kendi kalesine dönüyor ve topla birlikte ilerlemeye başlıyor. İzleyenler, McMahon’un rakip sahada topu Ian Rush’la buluşturmak istercesine bir ara pas verdiğini görüyor. Ancak tecrübeli isim kendi kalecisine geri pas verebilmek için rakibine feyk atıyor ve pasını Grobbelaar’a ulaştırıyor.
AUGENTHALER’İN ILLGNER’E VERDİĞİ GERİ PAS (1990) 1990 Dünya Kupası finalinde Batı Almanya ile Arjantin karşı karşıya geldi. Hakem, Arjantinli Monzon’u oyundan atarken, 87. dakikada Batı Almanya lehine penaltı verdi ve Brehme topu ağlarla buluşturarak Panzerler'i 1-0 öne geçirdi. Arjantin daha sonra sahada 9 kişi kaldı. Dünya Kupası şampiyonluğunu riske atmak istemeyen klaus Augenthaler, sahada 9 kişi ile mücadele eden rakibi karşısında orta sahadan kalecisi Bodo Illgner’e geri pas verdi.
DIXON’IN SEAMAN’A VERDİĞİ GERİ PAS (1991) Arsenal forması giyen Lee Dixon futbol tarihinde geri pas veren en talihsiz futbolculardan biri... Arsenal’in Coventry ile oynadığı karşılaşmada kendi sahasında topu kontrol eden Dixon, üzerinde hernagi bir baskı olmamasına rağmen kalecisi David Seaman’a geri pas atmaya karar verdi. Ancak Seaman önde olduğu için bombeli gelen geri pas ağlarla buluştu. Bu pozisyonda Coventry forması giyen Kevin Gallacher golü kendi atmışçasına sevinirken, Dixon’ın takım arkadaşı Andy Linighan’da ise böyle bir şeyin nasıl gerçekleştiğine inanamayan bir yüz ifadesi vardı.
GILLINGHAM SAVUNMASININ BARRETT’A VERDİĞİ GERİ PAS (1993) Ve en sonunda geri pas kuralı 1992'de uygulamaya girdi... kaleciye geri pas yasağının gelmesiyle futbolda bir panik havası oluşmuştu. Yeni kuralın yarattığı kafa karışıklığının ilk ve en ilginç örneklerinden birini Gillingham savunması ve kalecisi sergiledi. Gillingham savunmasının tehlikeyi uzaklaştırmak isterken yaptığı ters vuruş sonrası kaleci ne yapacağına karar veremeyen topu kafayla çıkardı. Aslında bu istem dışı bir vuruş olduğundan yani geri pas sayılmayacağından dolayı kaleci toplu elle tutabilirdi.
HALILAGIC'İN FEVZİ'YE VERDİĞİ GERİ PAS (2000) İngiliz The Guardian'ın yaptığı bu toparlamaya ülkemizden de bir örnek eklemek istedik. Türkiye'de geri pas faciası dendiğinde hemen herkesin aklına gelen olay, Fevzi Tuncay'ın ıskasıdır.
1999-2000 sezonunun ikinci yarısında üst üste galibiyetler alan Beşiktaş, lider Galatasaray ile arasındaki farkı 6'ya indirdi. Siyah beyazlılarda artık hedef İnönü'de Galatasaray'ı yenip farkı 3 puana düşürmekti. 29. dakikada Mehmet Özdilek ile gol bulan Beşiktaş, Fevzi'nin müthiş kurtarışlarının da yardımıyla son dakikalara 1-0 önde girdi.
Ancak ne olduysa o anlarda oldu ve sahanın yıldızlarından Fevzi, Halilagic'in geri pasında inanılmaz bir ıska yapınca Galatasaray beraberliği yakaladı. Akıllarda ise sahada Fevzi'nin çökmüş, tribünde ise eşinin gözyaşlarına boğulmuş görüntüleri kaldı...