Batı Almanya'ya 1974'teki turnuvanın ev sahipliğinde destek veren İspanya, 1982'de bu kez Almanların desteğini alarak rakipsiz şekilde girdiği adaylık sürecinde 12'nci Dünya Kupası'nı düzenlemeye hak kazandı.
İspanya 1982'ye Avrupa'dan 14, Güney Amerika'dan 4, Afrika ile Kuzey, Orta Amerika ve Karayipler'den ikişer, Asya ve Okyanusya'dan ise birer ekip katıldı.
Turnuvada, Avrupa'dan Avusturya, Belçika, Çekoslovakya, İngiltere, Fransa, Batı Almanya, Macaristan, İtalya, Kuzey İrlanda, Polonya, İskoçya, Sovyetler Birliği, İspanya, Yugoslavya, Güney Amerika'dan Arjantin, Brezilya, Şili, Peru, Afrika'dan Cezayir ve Kamerun, Kuzey, Orta Amerika ve Karayipler'den El Salvador ve Honduras, Asya'dan Kuveyt ve Okyanusya'dan Yeni Zelanda yer aldı.
Jules Rimet Kupası'nda 1934 ve 1938 yıllarında mutlu sona ulaşan İtalya, FIFA Dünya Kupası adıyla düzenlenmeye başlayan organizasyonda ilk şampiyonluğunu 1982'de yaşadı.
İlk tur grup maçlarında üç beraberlikle bir üst tura yükselen İtalya, "ölüm grubu" olarak adlandırılabilecek ikinci grup aşamasında Brezilya ve Arjantin'i mağlup etmeyi başardı. Yarı finalde de grupta yenemediği Polonya'yı 2-0'lık galibiyetle eleyen İtalyanlar, adını finale yazdırdı.
Madrid'de 11 Temmuz 1982'de 90 bin seyircinin önünde oynanan finalde, İtalya ile Batı Almanya karşılaştı. İlk yarısı 0-0 sona eren karşılaşmada, turnuvanın yıldızlarından Paolo Rossi, 57. dakikada sahneye çıkarak İtalya'yı 1-0 öne taşıdı. 69. dakikada Marco Tardelli, 81. dakikada Alessandro Altobelli ile farkı 3'e çıkaran "Gök Mavililer", 83. dakikada Paul Breitner'in golüne rağmen maçtan 3-1 galip ayrılarak tarihinin üçüncü Dünya Kupası zaferini elde etti.
İspanya 1982, iki grup aşamasının kullanıldığı son Dünya Kupası oldu.
İlk turda dörder, ikinci turda üçer takımlı grup müsabakalarının ardından yarı finale yükselen ülkeler belirlendi.
Bu turnuvada takımlar, ilk kez berabere biten eleme karşılaşmalarının ardından penaltı atışlarıyla tur atladı.
Afrika ülkeleri Cezayir ve Kamerun, İspanya 1982'de sergiledikleri performansla taraflı tarafsız herkesin takdirini topladı.
Ortaya koydukları mücadeleyle alkış alan Afrika ülkeleri, ilk kez 1982'de gruptan çıkmaya son derece yaklaştı. Kamerun, Polonya ve İtalya'nın ilk ikiye girerek bir üst tura yükseldiği grupta yenilgi yüzü görmemesine rağmen aldığı üç beraberliğin sonunda averaj farkıyla rakiplerinin gerisinde kaldı ve turnuvaya veda etti. Cezayir ise büyük sürprizlere imza attığı turnuvada, Batı Almanya ve Şili'yi mağlup etmesine rağmen averaj farkıyla elenmekten kurtulamadı.
İspanya'daki turnuvanın gol kralı, İtalya'dan Paolo Rossi oldu.
Rakip fileleri 6 kez havalandıran Rossi'nin gol krallığına ulaştığı turnuvada, Batı Almanya'dan Karl-Heinz Rummenigge 5 golle ikinci, Brezilya'dan Zico ve Polonya'dan Zbigniew Boniek, dörder golle üçüncü sırayı aldı.
İspanya 1982'de yapılan 52 maçta 146 gol atıldı.
Maç başına 2,81 gol ortalaması yakalanan kupanın en skorer takımları ise 16 golle Fransa ve 15 golle Brezilya oldu.