1959'da başlayan ligde şimdiye kadar Galatasaray, Fenerbahçe, Beşiktaş, Trabzonspor ve Bursaspor dışında, 57 sezonda şampiyonluk sevincini yaşayan takım çıkmadı. Lig tarihinde Galatasaray 20, Fenerbahçe 19, Beşiktaş 11, Trabzonspor 6, Bursaspor da 1 kez mutlu sona ulaştı.
İLK ŞAMPİYON FENERBAHÇE, SON ŞAMPİYON GALATASARAY
1959 yılında ilk kez düzenlenen Türkiye 1. Futbol Ligi'nde ilk şampiyonluğu Fenerbahçe kazandı. İki ayrı grupta birinciliği elde eden Fenerbahçe ile Galatasaray, o zamanki statü gereği final maçlarında karşı karşıya geldi. İlk maçta rakibine 1-0 yenilen sarı-lacivertliler, rövanş maçını 4-0 kazanarak, 58 yaşına girmeye hazırlanan ligde ilk şampiyonluğu kazanan takım oldu.
Lig tarihinde son şampiyonluğu da 2014-2015 sezonunda Galatasaray elde etti.
DÖRT BÜYÜKLER'İN HASRET YILLARI
Ligin genelinde şampiyonluklara ambargo koyan 'Dört büyükler', zaman zaman mutlu sona ulaşmak için uzun süreler beklemek zorunda kaldı. Beşiktaş, 1966-1967 sezonunda elde ettiği şampiyonluğun ardından tam 14 sezon mutlu sona hasret kaldı. 1981-1982 sezonunda Dorde Milic yönetiminde şampiyon olan siyah-beyazlılar, taraftarlarının uzun süren hasretine de son verdi.
Galatasaray ise 1972-1973 sezonunda ligi önde tamamladıktan sonra 13 sezon boyunca şampiyonluk sevinci yaşayamadı. Sarı-kırmızılı takım, 1986-1987 sezonunda Jupp Derwall yönetiminde şampiyon olarak, 13 yıllık hasreti dindirdi.
EN AZ BEKLEYEN FENERBAHÇE
'Üç büyükler' arasında şampiyonluk için en az süre bekleyen takım olarak ise Fenerbahçe dikkati çekiyor. Sarı-lacivertli ekibin şimdiye kadarki en uzun süreli şampiyonluk hasreti 6 sezon sürdü. 1988-1989 sezonunda şampiyon olan Fenerbahçe, 6 sezon bekledikten sonra, 1995-1996 sezonunda Carlos Alberto Parreira yönetiminde ipi göğüsledi.
TRABZONSPOR'UN BÜYÜK ÖZLEMİ
Lig şampiyonluğunu İstanbul dışına taşıyan ilk Anadolu takımı olan Trabzonspor ise son yıllarda şampiyon olamamanın sıkıntısını yaşıyor. Son lig şampiyonluğunu 1983-1984 sezonunda Ahmet Suat Özyazıcı döneminde yaşayan bordo-mavililer, o tarihten bu yana geçen 31 sezondur şampiyonluğa hasret.
GALATASARAY'IN REKORU
Ligde 20 kezle en çok mutlu son ulaşan takım olan Galatasaray, aynı zamanda üst üste en çok şampiyonluk yaşayan ekip unvanının sahibi. Lig tarihinde şimdiye dek bir takım en fazla 4 sezon üst üste şampiyon oldu. Fatih Terim yönetimindeki Galatasaray 1996-1997, 1997-1998, 1998-1999 ve 1999-2000 sezonlarında ipi en önde göğüsleyerek, Türk futbol tarihine geçti.
ÜST ÜSTE ÜÇER KEZ ŞAMPİYON OLAN TAKIMLAR
Bunun yanı sıra, Galatasaray 1970-1971, 1971-1972 ve 1972-1973 sezonlarında, Trabzonspor 1978-1979, 1979-1980 ve 1980-1981 sezonlarında, Beşiktaş da 1989-1990, 1990-1991 ve 1991-1992 sezonlarında üst üste üçer kez şampiyonluğa ulaşma başarısını gösterdi. Fenerbahçe'nin ise şimdiye dek üst üste 3 lig şampiyonluğu bulunmuyor.
BURSASPOR TARİH YAZDI
Süper Lig'de 2009-2010 sezonunda şampiyon olan Bursaspor, Türk futbol tarihinde "Dört büyükler" dışında bu başarıya ulaşan 5. takım unvanını aldı. Ertuğrul Sağlam yönetiminde tarih yazan yeşil-beyazlı ekip, aynı zamanda Trabzonspor'un dışında şampiyonluğu İstanbul dışına taşıyan ikinci ekip oldu.
EN ERKEN ŞAMPİYON FENERBAHÇE
Türkiye'nin en üst kademe liginde şampiyonluğu en erken ilan eden takım unvanı Fenerbahçe'ye ait. Sarı-lacivertli ekip, 1967-1968, 1969-1970 ve 2013-1204 sezonlarında bitime 3 hafta kala mutlu sona ulaştı.
EN ÇOK PUAN FARKIYLA ŞAMPİYON GALATASARAY
Lig tarihinde en fazla puan farkıyla şampiyonluğa ulaşan takım Galatasaray oldu. Sarı-kırmızılı ekip 1987-1988 sezonunda 90 puanla mutlu sona ulaşırken, ikinci sıradaki Beşiktaş 78 puanda kaldı. Aradaki 12 puanlık fark, şimdiye dek şampiyonla ikinci arasındaki en fazla puan farkı olarak tarihe geçti.
EN ÇOK PUANLA ŞAMPİYON FENERBAHÇE
Lig tarihinde en çok puan toplayarak şampiyon olan takım Fenerbahçe. Sarı-lacivertli ekip, 3 puanlı sistemde 1988-1989 sezonunda 36 maçta 93 puan toplayarak rekor kırdı.
NAMAĞLUP TEK ŞAMPİYON BEŞİKTAŞ
Lig tarihinde yenilgisiz tek şampiyon Beşiktaş oldu. Siyah-beyazlılar, 1991-1992 sezonunda 30 maçta 23 galibiyet, 7 beraberlik alırken sahadan hiç yenilgiyle ayrılmayarak tarihi bir şampiyonluğa imza attı.
ŞAMPİYONLARDAN İLGİNÇ NOTLAR
Ligin 57 yıllık geçmişinde şampiyonların diğer ilginç rekorlarından bazıları şöyle:
-En çok yenilen şampiyon: 1980-1981 sezonunda 7 yenilgiyle Trabzonspor.
-En çok gol yiyen şampiyon: 1997-1998 sezonunda 43 golle Galatasaray.
-En az gol yiyen şampiyon: 1969-1970 sezonunda Fenerbahçe (6)
-En az puanla şampiyon olan takım: 1979-1980 ve 1980-1981 sezonlarında 39'ar puanla (2 puanlı sistemde) Trabzonspor.
AVERAJLA ŞAMPİYON OLAN TAKIMLAR
Ligin geride kalan 57 sezonunda şampiyonlar 4 kez gol averajıyla belli oldu. 1984-1985 sezonunda Fenerbahçe ile Beşiktaş ligi 50'şer puanla tamamlarken, gol averajı daha iyi olan sarı-lacivertli ekip şampiyonluğa ulaştı. 1985-1986 sezonunda ise Beşiktaş, 56 puanla Galatasaray'ın gol averajıyla önünde ligi en önde tamamladı. 1992-1993 sezonunda da Galatasaray, bu kez Beşiktaş'ı 66 puan ve averajla geçmeyi başardı ve şampiyonluğu kucakladı. 2010-2011 sezonunda ise Fenerbahçe ile Trabzonspor ligi 82'şer puanla tamamladı. Uygulamada olan ikili averaja göre, rakibine üstünlük kuran sarı-lacivertli takım şampiyonluğa ulaştı.
BEŞİKTAŞ'IN 2 ŞAMPİYONLUĞU
Beşiktaş Kulübü'nün, 1959'da başlayan ligden önceki 2 şampiyonluğunun, Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) Tahkim Kurulu kararıyla lig şampiyonluğuna eklenmesiyle siyah-beyazlıların şampiyonluk sayısı 13 olarak tescillendi.
TFF Tahkim Kurulu'nun konuyla ilgili almış olduğu karara ilişkin Beşiktaş Kulübü'nün açıklaması şöyle:
"Türkiye Futbol Federasyonu Tahkim Kurulu; 09.05.2002 tarihinde yaptığı toplantısında 1956-1957 ve 1957-1958 sezonlarına ilişkin şampiyonluklarımızın onaylanması talebimizi yerinde ve haklı görerek Beşiktaş Jimnastik Kulübü'nün var olan 2 şampiyonluğunun Türkiye şampiyonluğu olarak Türkiye Futbol Federasyonu kayıtlarına tescil edilmesini karara bağlamıştır."
Konuyla ilgili TFF resmi internet sitesinde yer alan açıklama da şöyle:
"Türkiye 1. Ligi'nin başladığı tarih TFF tarafından 1959 yılı olarak kabul edilmesine karşın, TFF Tahkim Kurulu'nun 09.05.2002 tarih, 2002/52E ve 2002/68K sayılı kararı tahtında Beşiktaş Kulübü'nün 1956-1957 ve 1957-1958 sezonlarında Türkiye Ligi şampiyonu olduğuna ve bu şampiyonlukların TFF yıldız kriterine dahil edileceğine karar verilmesi sebebi ile toplam şampiyonluk sayısı, toplam lig sezonu sayısından 2 fazladır."
Türkiye'nin en üst seviye lig tarihinde geride kalan 57 sezonda şampiyonluğa ulaşan takımların performansları şöyle:
Sezon Şampiyon O G B M A Y P
1959 Fenerbahçe - - - - - - -
1959-60 Beşiktaş 38 29 7 2 68 15 65
1960-61 Fenerbahçe 38 26 9 3 81 29 61
1961-62 Galatasaray 38 23 11 4 52 18 57
1962-63 Galatasaray 22 14 7 1 54 14 35
1963-64 Fenerbahçe 34 21 11 2 55 14 53
1964-65 Fenerbahçe 30 18 11 1 52 13 47
1965-66 Beşiktaş 30 20 8 2 52 16 48
1966-67 Beşiktaş 32 16 13 3 44 15 45
1967-68 Fenerbahçe 32 19 11 2 38 12 49
1968-69 Galatasaray 30 19 8 3 49 14 46
1969-70 Fenerbahçe 30 17 10 3 31 6 44
1970-71 Galatasaray 30 17 8 5 51 18 42
1971-72 Galatasaray 30 17 8 5 34 14 42
1972-73 Galatasaray 30 19 9 2 47 12 47
1973-74 Fenerbahçe 30 15 13 2 39 15 43
1974-75 Fenerbahçe 30 15 13 2 43 18 43
1975-76 Trabzonspor 30 17 9 4 36 14 43
1976-77 Trabzonspor 30 18 7 5 41 12 43
1977-78 Fenerbahçe 30 17 8 5 48 24 42
1978-79 Trabzonspor 30 13 16 1 34 7 42
1979-80 Trabzonspor 30 12 15 3 25 11 39
1980-81 Trabzonspor 30 16 7 7 41 21 39
1981-82 Beşiktaş 30 14 16 2 38 17 44
1982-83 Fenerbahçe 34 18 13 3 43 20 49
1983-84 Trabzonspor 34 18 14 2 43 14 50
1984-85 Fenerbahçe 34 18 14 2 65 25 50
1985-86 Beşiktaş 36 22 12 2 65 21 56
1986-87 Galatasaray 36 23 8 5 55 24 54
1987-88 Galatasaray 38 27 9 2 86 35 90
1988-89 Fenerbahçe 36 29 6 1 103 27 93
1989-90 Beşiktaş 34 23 6 5 77 20 75
1990-91 Beşiktaş 30 20 9 1 63 24 69
1991-92 Beşiktaş 30 23 7 0 58 20 76
1992-93 Galatasaray 30 20 6 4 74 21 66
1993-94 Galatasaray 30 22 4 4 67 28 70
1994-95 Beşiktaş 34 24 7 3 80 26 79
1995-96 Fenerbahçe 34 26 6 2 68 19 84
1996-97 Galatasaray 34 25 7 2 90 30 82
1997-98 Galatasaray 34 23 6 5 86 43 75
1998-99 Galatasaray 34 23 9 2 85 30 78
1999-00 Galatasaray 34 24 7 3 77 23 79
2000-01 Fenerbahçe 34 24 4 6 82 39 76
2001-02 Galatasaray 34 24 6 4 75 31 78
2002-03 Beşiktaş 34 26 7 1 63 21 85
2003-04 Fenerbahçe 34 23 7 4 82 41 76
2004-05 Fenerbahçe 34 26 2 6 77 24 80
2005-06 Galatasaray 34 26 5 3 82 34 83
2006-07 Fenerbahçe 34 20 10 4 65 31 70
2007-08 Galatasaray 34 24 7 3 64 23 79
2008-09 Beşiktaş 34 21 8 5 60 30 71
2009-10 Bursaspor 34 23 6 5 65 26 75
2010-11 Fenerbahçe 34 26 4 4 84 34 82
2011-12 Galatasaray 40 25 11 4 78 30 86
2012-13 Galatasaray 34 21 8 5 66 35 71
2013-14 Fenerbahçe 34 23 5 6 74 33 74
2014-15 Galatasaray 34 24 5 5 60 35 77
Notlar: 1959 yılında düzenlenen lig tarihindeki ilk sezon, 2 ayrı grupta oynandı. O zamanki statü gereği grup maçlarını lider tamamlayan Fenerbahçe ve Galatasaray finalde karşılaştı. Fenerbahçe, ilk maçta 1-0 yenildiği Galatasaray'ı rövanşta 4-0 yenerek şampiyonluğa ulaştı.
Beşiktaş Kulübü'nün, TFF Tahkim Kurulu kararıyla 1959 yılından önceki 2 sezonda elde ettiği şampiyonlukları lig şampiyonluğuna eklettirmesi, haberde değerlendirmeye alınmamıştır.
2011-2012 sezonu şampiyonu 34 haftalık Lig Grubu maçlarının ardından, 6 haftalık Süper Final karşılaşmaları sonunda belli oldu. Haberde, Lig Grubu ve Süper Final maçlarının toplamı, 40 maç üzerinden değerlendirmeye alınmıştır.
