Atahan Altınordu · mayislar.blogspot.com
Kocaman şapkalı, bıyıklı, yanında kaktüs, uyuyan bir adam… Dünya üzerindeki milyarlarca insana Meksika'nın çağrıştırdığı ilk imge bu. Nasıl ki Türkiye denildiğinde deve, fes ve dansöz kıyafetleri, Kolombiya denildiğinde suç, uyuşturucu, mafya üçgeni geliyorsa, öyle. Yani bir efsaneden ibaret. Kiminin içinde bir nebze doğruluk payı bulunsa da, insan zihninin genelleme kolaycılığının kurbanı yanılsamalar… Meksika insanı hakkında söylenecek ilk sözlerden biri, çalışkanlıkları oysa ki! Bir diğeri ise tarihlerine olan bağlılıkları. Aztek geçmişinden iz taşıyan bayrakları da bu konuda başlı başına bir kanıt. Rivayet, Azteklerin şahin ve kartallarla iletişimleri olduklarını söyler. Aralarındaki bir evcilleştirme ilişkisi değilse de, sürekli birlikte dolandıklarını. Bu insanlar, Aztek mitolojisine dayanarak, ana evlerinin, kaktüs üzerine tünemiş bir kartalın yılanı yakaladığı yer olduğuna inanırlarmış. Çok uzun yıllar hükûm süren göçebe hayat tarzı, bir gün gölün ortasındaki bir kara parçasında bahsi geçen kartalla karşılaşınca sona erer ve bugünkü Aztek başkenti Tenoktitlan, yani bugünkü başkent Meksiko'nun temeli atılır. Bayraktaki kartal, işte bu kartaldır.
Sıcakkanlı, sosyalleşmeyi seven; yabancılara ilgi, yakınlık ve misafirperverlik gösteren insanlardır Meksikalılar. Doğrudur, acıyı ve yalnızca ülkelerinde bulunan mavi agavdan yapılma tekilayı severler ama bir o kadar da futbolu. 17 Yaş Altı Milli Takım Şampiyonaları bile ülkece izlenir. İşbu nedenledir ki Giovani dos Santos, beş yıl önceki şampiyonadan bu yana neredeyse bir milli kahramandır. Öyle sevilir futbol. Ancak komşu kıtadaki Arjantin ve Brezilya'daki gibi bir sevgi değildir bu. Ne fanatizm vardır ne de holiganizm. Futbol bir yaşam tarzı değil, her şeyden güzel bir eğlencedir Meksikalılar için. Şampiyonluk maçında dahi iki takım tribünleri karışık oturmakta, taraftarların bir bölümü ise özgür iradeleriyle, içinde polis barındırmayan stattaki her iki kale arkasında, yandaşlarıyla toplanmaktadır.
Meksika denince akla bir de Zapatistler gelir elbet; ve Subcomandante Marcos. "San Fransisco'da bir eşcinsel, Güney Afrika'da bir zenci, San Ysidro'da bir Chicano, İspanya'da bir anarşist, İsrail'de bir Filistinli, San Cristobal sokaklarında bir Maya yerlisi, Meksiko'nun teneke mahallesi Neza'da bir çete mensubu, folk müziğinin kalesi Ulusal Üniversite'de bir rocker, Almanya'da bir Yahudi, Savunma Bakanlığı'nda bir uzlaştırıcı, Soğuk Savaş sonrası çağda bir komünist, ne galerisi ne müşterisi olan bir sanatçı... Bosna'da bir barışçı, Meksika'nın herhangi bir kentinde bir ev kadını, grev yapmaya asla yeltenmeyen sendika CTM'de grevci, başkaları için kitap yazan bir gazeteci, gece saat 10'da metroda yalnız başına bir kadın, topraksız bir köylü, işsiz bir işçi, mutsuz bir öğrenci, serbest piyasacılar arasında bir muhalif, ne kitabı ne okuyucusu olan bir yazar ve tabii Güneydoğu Meksika dağlarında bir Zapatist” olan Marcos… Ve de onun kendisini “Subcomandante” olarak adlandırmamasının nedeni, Baş Komutan Emiliano Zapata elbette.
Zapata, 1910 yılında Meksika Devrimi'ne önderlik etmişti. Meksika'nın İspanyollara karşı bağımsızlığını ettiği yıl ise bundan tam bir asır önceydi; 1810. Yıl 2010, Tekilacılar bu kez devrim için kendilerine bir başka yol, bir başka kol belirlediler. Ve bugüne kadar en fazla sekiz adım kadar yaklaşabildikleri kupayı çok, çok istiyorlar. Evet, belki imkansızı istiyorlar ama tarihsel döngünün gerçekleşmesi için bile desteklenebilir Meksika, bu turnuvada. Bu kadar mı tarih düşkünü, efsane yaratma peşinde koşan gençleriz? Hayır! Kupa'yı kazanmaları durumunda tüm dünyaya bedava tekila dağıtma potansiyeline sahip bir halka sahip oldukları için istenir Meksika'nın şampiyonluğu! Ağzının tadını bilen, yemekten anlayan insanların ülkesi olduğu için de istenir. “Aşkımız renklere, sizlere değil” diyenler nezdinde, “Tricolor” için tutulur Meksika. Kocaman şapkaların moda olması için, Meksika dalgası için, Frida Kahlo'nun ruhunun bari şad olması için desteklenir. Gençler şampiyonalarından çok sayıda isme güvenip forma verdikleri için, futbolun güzelliği için, Giovani dos Santos'un bonservisini almakta gecikenler için, Hugo Sanchez'in hatırı, De Nigris'in hatırası için; bu turnuvada Meksika desteklenir.
1986 Dünya Kupası'nda Meksika adına forma giyen Javier Aguirre, ülkesinin başındaki ikinci döneminde ikinci Dünya Kupası'na çıkıyor. Aguirre yönetimindeki toplam 50 maçında yüzde 64 gibi başarılı bir galibiyet oranına ulaşan Meksika, belki de 86'dan beri ilk kez bu kadar iddialı. Bu iddianın perde arkasında yatan en önemli gerçek ise, hiç şüphesiz sistemli altyapı çalışması. 2005'te 17 Yaş Altı Dünya Şampiyonası'nda kupayı kaldıran Meksika, iki yıl sonra kesişim kümesi zengin bir kadroyla 20 Yaş Altı Dünya Kupası'na da katıldı. Aguirre, bu iki ekipten Moreno, Juárez, Barrera, Vela, Giovani dos Santos ve Xavier Hernandez'i bugün A Milli Takım ile Dünya Kupası'na götürürken; bu jenerasyonun oyuncularına zaman içerisinde Barcelona, Arsenal, Manchester United gibi takımlarda rastlamak da mümkün oldu.
Genç oyuncuların yanı sıra, Meksika'nın iskeleti çevreleri gençlerle sarılmış tecrübeli isimlerden de kurulabilir. Defansta Kaptan Rafael Marquez, orta alanda Torrado ile Blanco ve ileride Franco'yu aynı anda sahada görmemiz olasılık dâhilinde. Ancak hazırlık maçlarından aldığımız intiba, Marquez'in orta alanda, Blanco'nun ise hücumda kullanılacağı yönünde. Tecrübeli, kariyer sahibi oyuncularla yeni dönem yeteneklerinin bileşkesinden oluşan savunma hattına karşın oldukça kısıtlı bir orta saha rotasyonuna sahip Meksika, lider oyuncusu Marquez'i bu bölgede kullanarak hem merkezini sağlamlaştırmayı hem de oyuncunun Barcelona'da bu sezon edindiği maç eksiğinin en fazla hissedilebileceği bölge olan stoperde daha güvenli kalmayı hedefleyecektir. Ancak kimin oynayacağını tahmin etmek güç, çok sayıda alternatif var. Moreno, Juarez, Aguilar gibi genç oyuncuların kenarda tutulması ve sağda Stuttgart'lı Osorio, solda PSV Eindovhen'ın istikrarlı ismi Salcido, tandemde ise aynı takımdan Rodriguez ve Guadalajara'dan Magallón'un oynatılması en yüksek ihtimal gibi görünüyor. Kalede ise bir sürpriz yaşanmazsa Club America'nın genç kalecisi Guillermo Ochoa, ilk kez dünya sahnesine çıkacak ve hakkında söylenenler kadar olup olmadığını herkese gösterecek.
Meksika orta sahasına baktığımızda, Rafa Marquez ile birlikte Gerardo Torrado'nun yeri garanti. Bu iki tecrübeli isme eşlik edecek oyuncuyu ise sistem belirleyecek. Aguirre'in takımı, zaman zaman 4-4-2, zaman zaman ise 4-3-3'ün varyasyonlarıyla sahaya çıkıyor. İlk durumda sağ kanatta Giovani dos Santos, sol kanatta ise Guardado isimleri öne çıkacak, ancak savunma güvenliğinin ön plana çıkarılacağı bir Fransa maçında örneğin, Aguilar ya da Juarez'den birinin orta sahada kullanımı mümkün olacaktır. 4-3-3'te karar kılınması hâlinde ise en avantajlı isim Castro olsa da, Juarez plasesi yine beklenebilir.
Aguirre'in taktik dizilimde yapacağı seçim, takımın hücum hattında da belirleyici olacak elbette. 2 ya da 1+1 forvetli bir Meksika'da Carlos Vela ve taze Manchester United'lı Javier Hernandez'in forma giymesi beklenirken, yaşlı kurtlar Blanco ve Franco'nunda kendileri için en kötü ihtimalle maçın ilerleyen bölümlerinde sahaya sürüleceği öngörülebilir. 4-3-3'te ise santrfor pozisyonunda yine Hernandez ya da Blanco oynayacak, kanatlarda Vela, Guardado, Giovani, Medina gibi isimler forma şansı bekleyecektir.
En nihayetinde, Meksika güçlü ve dengeli bir kadroya sahip. Sağlam bir defans hattı, tecrübeli defansif orta alan oyuncuları ve teknik becerisi yüksek, hızlı hücumcularıyla çok yüksek bir potansiyelleri var. Avrupa'nın önemli kulüplerinde forma giyen Vela, Guardado, Hernandez ve Giovani dos Santos gibi genç oyuncuların aynı anda sahada yer alabileceği 4-2-3-1 ya da ona yakın bir diziliş, Marquez ve Torrado'nun futbol bilgisi, birinci bölgedeki oyuncuların tecrübesiyle birleşince, ortaya en iddialı takımları dahi tedirgin edecek bir karışım çıkıyor. Üstün formları ve sahip oldukları kazanma alışkanlığı da cabası. Onları saf dışı etmek isteyecek ekiplerin gününde olması gerekecek ve Meksika, kesinlikle ilerleyebilir. “Basklı”, kabına sığmayan genç jenerasyon ile tecrübeli eskilerin dengesini iyi kurabilirse tabii.
İkinci Adam Portresi
Rafael Marquez'in lider oyuncu olarak en kritik rolü üstleneceği Meksika'da Avrupa'nın önemli takımlarında oynayan Carlos Vela, Giovani dos Santos ve Andres Guardado üçlüsü de adlarından çok söz ettirebilir. Takımın ileri ucunda forma giymesi beklenen Javier Hernandez ise futbolun taşrasından iştirak edeceği Kupaların Kupası'nda kendisini tüm dünyaya tanıtmayı hedefleyecek.
22 yaşındaki Hernandez, Meksika'da bu yıl Chivas formasıyla Apertura ve Clausura'da 28 maça çıktı, 21 gol attı. 1.70'in biraz üstündeki boyuna karşın golün her türlüsünü atma yeteneğine sahip, belki penaltı hariç! Milli formayla resmi siftahı olmayan “Chicharito”, 2009'un Ekim ayından bu yana çıktığı hazırlık maçlarında ise 12'de 7 ile oynadı. Bu performansa kayıtsız kalmayan Sir Alex Ferguson da işi çabuk bitirdi ve Hernandez, Dünya Kupası sonrası Manchester'ın yolunu tutacak. Rooney, Berbatov, Owen, Macheda ve Welbeck'in arasından sıyrılmak, tabii ki ilk etapta çok zor olacak Hernandez için. Ancak Dünya Kupası'nda kendisini gösterecek şansı bulacağına kesin gözle bakılıyor. Genç oyuncu eğer bu şansı değerlendirebilirse önümüzdeki sezonki işlerini de kolaylayacak; yok olmazsa, yerini on ikinci adama, Blanco'ya bırakacak.
Bunları Biliyor musunuz?
- Meksika'yı, elemeler süresince üç ayrı teknik adam çalıştırdı: Jesús Ramírez, Sven-Göran Eriksson ve Javier Aguirre.
- Son 12 resmi maçta bileği bükülmeyen Aguirre'nin takımı, hazırlık maçları da dahil son 26 maçında ise yalnızca geçtiğimiz ay içerisinde İngiltere ve Hollanda'ya ve geçen Eylül'de yalnızca Meksika Ligi'nde oynayan futbolculardan kurulu takımıyla Kolombiya'ya mağlup oldu.
- Elemelerde 18 farklı oyuncusuyla gol bulan Meksika'nın, bayrağındaki renk sayısını aşan bir golcüsü yok.
- CONCACAF takımları arasında turnuvaya en çok katılan takım, 14 kez ile Meksika. Üst üste beşinci kez finallere kalan Kuzey Amerika ekibi, son dört turnuvanın tamamına ikinci turda veda etti.
- Meksika, kendi ülkesindeki son hazırlık maçında, Aztek Stadyumu'na gelen 108 bin kişi tarafından uğurlandı.
Teknik Direktöre Mesaj
Basklı Sana Söylüyorum Anlayan Anlasın!
Javier Efendi… Elemelerin ortasında geldin hazıra kondun, şimdi Dünya Kupası'nda gövde gösterisi yapacaksın. İyi antrenör olsan Atletico'dan kovulmazdın. 2006'da da Maxi Rodriguez'den o golü yemezdi takımın. Bak, sen gittin Atletico kırdı zincirlerini, Avrupa'da kupa kazandı. Yolda Meksikalılar soruyor, “Ne olacak bu Meksika'nın hâli Atahan Abi?” diye. Verecek cevabım yok. Var da, dilim varmıyor. Ben Dr. Atahan Altınordu ve Altınordu Analiz Ekibi, son teknoloji programlarımızla seni iyice inceledik ve ipliğini pazara çıkardık. Galibiyet serisi falan hikâye, Eriksson'un mirasını yedin. İsveçliye karşı, Meksika halkına karşı mahçupsun di' mi Aguirre? Çek ellerini Meksika'nın üzerinden. Adamsan, bak adam değilsin demiyorum, adamsan, turnuvadan sonra gider pazarda havyar satarsın.
İlgimizi çektikten sonra, biraz da ciddi olmak gerekirse; Javier Aguirre, Nisan 2009'da takımın başına geçmesiyle beraber başlattığı reform hareketine karşın zor anlarda hep tecrübeli oyuncularına sarıldı. Blanco, Franco, Palencia, Pardo gibi oyuncular zaman zaman şans buldu. Özellikle Blanco'ya turnuvada da çok iş düşecek gibi görünüyor. Aztek Kralı, Hakan Şükür'ün 2008 Avrupa Şampiyonası öncesi yaşadıklarını 2006'da yaşamış ve kadroya alınmamıştı. Geride bıraktığımız dört sene içerisinde milli takımı bıraktığını da açıklayan 37 yaşındaki oyuncu, 98 ve 2002'nin ardından üçüncü kez Dünya Kupası deneyimini yaşayacak. Hem santrfor hem de forvet arkası oynayabiliyor, tecrübesiyle takıma güven veriyor, abilik ediyor ama bu yaşta bir oyuncuyu oynatmak için bunlar bir yere kadar geçerli gerekçeler. Javier Aguirre, belki yine zor anlarda bu usta oyuncudan ya da Franco'dan medet umabilir ancak lütfen birinci planı bu olmasın. Blanco 21'indeyken, yaş ortalaması 28, en genç oyuncusu 25 yaşındaki Meksika'nın Dünya Kupası kadrosuna alınmamıştı. Giovani, Vela, Guardado ve Hernandez bugün o yaşlardalar ve önlerindeki en az üç kupaya damga vuracak potansiyele sahipler. Javier Aguirre, planı tersten kurarak bu oyuncuları ikinci plana atar ve kurtarıcı rolünü onlara biçerse kaybeden Meksika olur.
Takımın Abisi & Çaylağı: Blanco - Hernandez
Meksika'nın başarılı olmak için, takımın abisi Blanco ve çaylağı Hernandez'den iyi bir ikili yaratmaya ihtiyacı var. Muhtemelen olağanüstü hâl durumları dışında aynı anda sahada bulunmayacak olan iki oyuncudan Hernandez rakip savunmayı kendi nefes alışverişlerini duyacak kıvama getirdikten sonra, son dokunuşu onun yerine oyuna girecek Blanco yapabilir.
Rakiplere Mesaj
Üç kez gününde olacak bir Meksika, renksiz ve iç karartıcı Fransa takımını da, donanımlı kadrosuna karşın takım kimyasında sorun yaşayan Uruguay'ı da, ev sahibi avantajı ve vuvuzela kozuna karşın potansiyeli sınırlı Güney Afrika'yı da altına alır, 5 ila 7 puanla grubu lider bitirir.
İyi & Kötü Senaryo
İlk bakışta anlaşılmasa da, kupanın en zor gruplarından biri A Grubu. Bir önceki kupanın finalisti, yıldızlarla dolu Fransa; turnuvanın en güçlü hücum hattına sahip, yıldızlarla dolu Uruguay ve evsahibi Güney Afrika. Bu yılki organizasyonla beraber “Vuvuzelacılar” olarak anılacak olan ev sahibi ekip en zayıf halka gibi görünse de, 2002'nin Güney Kore'sinden daha zayıf değiller ve Dünya Kupası tarihinde gruptan çıkamamış bir ev sahibi yok. Hatta bilanço, B Grubu'ndan çıkacak takımlar için de korkutucu: Altısı mutlu sonla biten sekiz final, dörder yarı ve çeyrek final, yalnızca iki kez ise son 16. Uruguay, turnuvaya katılmak için baraj maçı oynamak zorunda kaldıysa da, şöyle bir kadrosuna bakıldığında turnuvada 20 günü geride bırakmamaları için tek neden, ikinci turdaki olası bir Arjantin eşleşmesi olabilir. Fransa ise, her şeye rağmen Fransa. Her şey nedir? Raynold Domenech, zevk vermeyen futbol, elemelerdeki kötü performans, hazırlık maçlarında alınan şok skorlar, 2002'de sürpriz denilenin 2008'de tekrarlanması… Ancak dedik ya, Fransa her şeye rağmen Fransa ve son Dünya Kupası'nı penaltılarla kaybettiler.
Her şeyin mümkün olduğu, bu denli dengeli bir grupta hiçbir sonucun sürpriz olarak değerlendirilemeyeceği açık. Tüm takımlar ilk ve son sırada yer alabilirler. Bu durumda Meksika için en kötü senaryodan söz etmek anlamsız. En iyi senaryo ise, turnuvada olması gereken İrlanda'nın yerine haksız bir şekilde Güney Afrika'nın yolunu tutan Fransa'yı ilk iki sıranın dışında bırakacak şekilde grubu lider tamamlamaları olacaktır.
Kuvvetli Mevkii: Hücum Hattı
Evet, Meksika dengeli bir takım ve multifonksiyonel oyunculara sahip. Evet, kalede kendisinden önce ünü Meksika sınırlarını aşan Ochoa, savunmada en verimli çağlarındaki Avrupa futbolcuları, hemen önlerinde alanda Marquez gibi bir dev ile Torrado gibi bir top hırsızı var. Ancak Meksika, güç dengelerinin hayli karışık olduğu A Grubu'ndan çıkıp yoluna devam edecekse kanatlardan Guardado ve Giovani dos Santos akacak, onlar yorulunca hazırlık maçlarının parlak ismi Medina ya da genç Barrera devreye girecek, Vela hem onları yedekleyecek hem en uçta gol arayacak, Hernandez sezon içindeki formunu kupaya taşıyacak ve ihtiyaç duyulduğu anda yaşlı kurtlar Blanco ve Franco olaya el koyacak… Bu ihtimallerin büyük oranda gerçekleşmesi hâlinde Meksika, durdurulması çok güç bir takım olacak.
Kişisel 11
- Guillermo Ochoa: Superman misali, tek yumrukla bir köşeden diğerine uçan adam! Eksileri elbet var ancak artıları çok daha fazla. Meksika, yalnızca onun için dahi takip edilebilir. Hırs dolu, güzel kalpli “Memo”, turnuvadan sonra da nihayet Avrupa'nın baş altı takımlarından birine yol alır.
- Ricardo Osorio: Oaxaca'dan Stuttgart'a uzanan bir yolun yolcusu Osorio, kariyeri boyunca sürdürdüğü istikrarıyla Meksika için vazgeçilmez bir isim. Biz neden vazgeçelim?
- Jonny Magallón: Meksika dışına taşmayan kariyerine rağmen milli takımının her zaman önemli bir oyuncusu. İlk kıtalararası deneyiminde de ülkesine güven vadediyor.
- Francisco Rodriguez: Uzun boyuyla geçilmez, uluslararası tecrübesiyle vazgeçilmez.
- Carlos Salcido: Ülkesinin en iyi sol beki, PSV'de tandemi kurduğu Rodriguez ile milli takımda komşu mevkilerde, yine uyum içinde mücadele verecektir.
- Rafael Marquez: Orta alanda hem önsezisiyle top kesecek hem müthiş zekâsıyla oyun kuracak hem de duran topları ustaca kullanacak. Takımının kaderi, en çok onun elinde.
- Gerardo Torrado: Marquez, onun çaldığı topları ileriye servis edecek. Meksika'nın görünmez kahramanının değeri, birçokları için turnuvanın top hırsızları kategorisinde zirveye oynadığında anlaşılacak. Yahut maç kaçırdığında.
- Giovani dos Santos: Takımın en büyük potansiyele sahip oyuncularından birisi. U17 ile 2005'te, U20 ile 2007'de yaptıklarıyla heyecanlandırdı. Çocuk yaştan bu yana gelişimini takip ettiren sempatik yıldızı bir de bu seviyede izlemek, Galatasaraylılar haricinde tüm dünya için büyük zevk olacak.
- Andres Guardado: Bacary Sagna, Siboniso Gaxa ve Maxi Pereira uyku problemi yaşıyormuş diye duyduk.
- Carlos Vela:Uzun mesafeli şutlarıyla, topla dikine ilerleyişiyle, bitiriciliğiyle Meksika'ya mutlaka gol getirecektir.
- Javier Hernandez:Dünya onu henüz tanımıyor. Tanışmaya az kaldı.
